Pielęgnacja betonu to zestaw działań mających na celu utrzymanie odpowiednich warunków środowiskowych dla świeżo wbudowanego betonu w celu zapewnienia jego prawidłowego wiązania i utwardzania. Proces ten jest kluczowy dla osiągnięcia odpowiednich właściwości wytrzymałościowych i trwałości betonu.

DLACZEGO MŁODY BETON NALEŻY PIELĘGNOWAĆ?

Pielęgnacja świeżego betonu jest konieczna, aby zapobiec zbyt szybkiemu odparowaniu wody z powierzchni, co może prowadzić do pęknięć skurczowych. Odpowiednia pielęgnacja umożliwia również proces hydratacji cementu, który jest kluczowy dla uzyskania pełnej wytrzymałości betonu. Dodatkowo pozwala chronić beton przed ekstremalnymi temperaturami i warunkami atmosferycznymi, które mogą wpłynąć negatywnie na jego wiązanie i utwardzanie.

Norma PN-EN 13670 poświęca osobny, dość obszerny rozdział 8.5, zagadnieniom pielęgnacji i ochrony betonu we wczesnym okresie jego dojrzewania. Celem pielęgnacji jest:

  • zminimalizować skurcz plastyczny,
  • zapewnić odpowiednią wytrzymałość powierzchniową,
  • zapewnić odpowiednią trwałość strefy powierzchniowej,
  • chronić przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi,
  • chronić przed zamarzaniem,
  • chronić przed szkodliwymi drganiami, uderzeniami lub uszkodzeniami.

Przykład pęknięcia skurczowego

SPOSOBY PIELĘGNACJI BETONU DO BETONU

Dla zrealizowania odpowiednich warunków ochrony, powinny one być określone w specyfikacji wykonawczej w odniesieniu do wymogów stawianych wykonywanej konstrukcji. Powinny zatem być określone metody pielęgnacji (ochrony) oraz czas jej trwania (klasa pielęgnacji). Metody pielęgnacji powinny zapewniać niskie tempo odparowywania wody z powierzchni betonu lub utrzymywanie powierzchni cały czas w stanie wilgotnym.

1.Metody mokre:

  • Zraszanie wodą – regularne nawadnianie betonu w celu utrzymania wilgotnej powierzchni, zwłaszcza we wczesnej fazie dojrzewania.
  • Nakrywanie betonu matami nasączonymi wodą lub specjalnymi foliami, które zatrzymują wilgoć.
  • Zalewanie wodą w celu tworzenia kałuż na powierzchni betonu – jest to częsta praktyka w przypadku płyt betonowych.

2. Metody ochronne:

  • Pozostawienie betonu w deskowaniu/szalunkach.
  • Zabezpieczanie betonu przed bezpośrednim nasłonecznieniem i silnym wiatrem za pomocą folii. W czasie dojrzewania temperatura powierzchni betonu nie powinna spadać poniżej 0°C, dopóki powierzchnia betonu nie osiągnie wytrzymałości, przy której jest odporna na zamarzanie bez uszkodzeń (fc ≥ 5 MPa).

3. Metody chemiczne:

  • Środki pielęgnacyjne – stosowanie specjalnych substancji błonotwórczymi (żywicznymi lub parafinowymi), tworzącymi warstwę ochronną na powierzchni betonu, zmniejszając parowanie wody. Do takich środków należą preparaty PENECO EXTRA, NOVAPOR EXTRA i NOVAPOR KOMBI od STACHEMA Polska.

Zraszanie betonu wodą

PIELĘGNACJA BETONU LATEM

Latem, w okresie podwożonych temperatur, niskiej wilgotności powietrza, intensywnego światła słonecznego oraz silnego wiatru, z powierzchni 1 m2 niechronionego świeżego betonu mogą wyparować nawet 4 litry wody na godzinę.

Zbyt szybkie odparowanie wody z betonu może powodować wytworzenie rys skurczowych w czasie, gdy beton jest jeszcze w stanie plastycznym. Powiększające się rysy skurczowe oraz mikropęknięcia powodują w niesprzyjających warunkach uszkodzenia powierzchni betonu do głębokości 10-20 mm. Doprowadza to do wysuszenia i odpylenia cementu oraz drobnego kruszywa z powierzchni betonu.

W tym celu zaleca się:

  • Stosowanie w recepturach wolnych cementów, dodatek popiołu lotnego, stosowanie opóźniaczy np. Retardal 510
  • Unikanie betonowań w porach szczytowych upałów, zachowanie ciągłości betonowań.
  • Pielęgnacja wilgotnościowa poprzez polewanie wodą o temperaturze zbliżonej do otoczenia w czasie zgodnym z PN-EN 13670. Skutecznym sposobem zapobieżenia utraty wilgoci jest stosowanie specjalistycznych środków pielęgnacyjnych – PENECO EXTRA lub NOVAPOR EXTRA, które chronią przed utratą wody oraz przed szkodliwym działaniem wiatru.

PIELĘGNACJA BETONU ZIMĄ

W okresie obniżonych temperatur beton również wymaga specjalnej ochrony i pielęgnacji. W tym celu zaleca się:

  • Stosowanie cementów szybkich, ograniczenie ilości popiołu lotnego, stosowanie domieszek dedykowanych do produkcji zimą (np. Stachement F15) oraz domieszek przyspieszających twardnienie (BETODUR A1, NicaBET).
  • Właściwe przygotowanie do betonowania – odlodzenie zbrojenia, pozostawienie betonu przez dłuższy czas w szalunkach.
  • Ochrona przed mrozem: Stosowanie izolacji termicznej (np. mat grzewczych, osłon) w celu zapobiegania zamarzaniu wody w betonie.

  • Unikanie zbyt szybkiego schładzania: Powolne ochładzanie betonu po zakończeniu procesu hydratacji, aby uniknąć szoków termicznych.
  • Zakaz pielęgnacji wilgotnościowej.

SKUTKI BRAKU PIELĘGNACJI BETONU

Brak odpowiedniej pielęgnacji betonu może prowadzić do:

  • Pęknięć skurczowych: Powstałych na skutek zbyt szybkiego odparowania wody.
  • Zmniejszonej wytrzymałości: Niedostateczne nawilżenie może zaburzyć proces hydratacji, co wpłynie na wytrzymałość końcową betonu.
  • Obniżonej trwałości: Beton może stać się bardziej podatny na działanie czynników atmosferycznych, chemicznych oraz mechanicznych.
Prawidłowa pielęgnacja betonu jest kluczowa dla zapewnienia jego trwałości i wytrzymałości, co ma bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo i długowieczność konstrukcji betonowych. W tym celu warto zwrócić uwagę na profesjonalne produkty do ochrony i pielęgnacji betonu STACHEMA Polska: